Waarom je lichaam reageert op wat er in je hoofd gebeurt
En hoe je deze signalen kunt begrijpen
Herken je dit?
Je hoofd zit vol met zorgen over werk, maar plotseling voel je ook fysieke spanning in je schouders. Of je bent gestrest over een belangrijke presentatie en merkt dat je hart sneller klopt. Misschien worstel je met burn-out klachten en voel je niet alleen mentaal uitgeput, maar ook lichamelijk leeg.
Dit is geen toeval. Wat er in je hoofd gebeurt, heeft directe invloed op hoe je lichaam reageert.
Je lichaam als alarmsysteem
Na bijna 30 jaar ervaring als mentale coach zie ik dit dagelijks: mensen die denken dat hun lichamelijke klachten niets te maken hebben met hun mentale staat. Hoofdpijn die “gewoon” komt, slaapproblemen die “normaal” zijn bij drukte, of vermoeidheid die “wel overgaat”.
Maar je lichaam probeert je iets te vertellen.
Stress, angst, overweldiging – het begint allemaal in je hoofd, maar je lichaam krijgt dezelfde boodschap. Spanning in je gedachten wordt spanning in je spieren. Onrust in je hoofd wordt onrust in je buik.
Waarom gebeurt dit?
Je brein maakt geen onderscheid tussen een echte bedreiging en de zorgen in je hoofd. Of je nu wegrent voor een beer of je zorgen maakt over je werkdruk – je lichaam reageert hetzelfde: met spanning, verhoogde hartslag, en stress hormonen.
Het probleem: In onze moderne wereld zijn we constant “aan”. Werkdruk, verwachtingen, zorgen – het houdt nooit op. Daardoor blijft je lichaam in een staat van alertheid, wat leidt tot chronische spanning.
Wat ik zie in mijn praktijk
Sporters komen bij me met “fysieke” blokkades – ze kunnen perfect trainen, maar tijdens wedstrijden lijkt hun lichaam niet meer te luisteren. Hun hoofd zit vol met twijfels, en hun lichaam volgt.
Professionals vertellen me over hoofdpijn, slaapproblemen, en constant gevoel van vermoeidheid. Wanneer we gaan praten, blijkt hun hoofd vol te zitten met werk-gedachten die nooit stoppen.
Mensen met burn-out voelen zich niet alleen mentaal leeg, maar ook fysiek uitgeput. Hun lichaam heeft zo lang de strijd meegevochten dat er geen energie meer over is.
De omgekeerde weg
Het mooie is dat deze verbinding ook andersom werkt. Net zoals stress in je hoofd spanning in je lichaam creëert, kan rust in je hoofd ook rust in je lichaam brengen.
Ademhaling – Wanneer je bewust rustiger gaat ademen, wordt je hele systeem rustiger
Ontspanning – Lichamelijke ontspanning helpt je gedachten tot rust te komen
Beweging – Fysieke activiteit helpt stress-hormonen af te breken
Hoe kom je tot rust?
1. Leer je signalen herkennen
Waar voel jij spanning in je lichaam? Schouders? Kaak? Buik? Dit zijn de plekken waar jouw stress zich verzamelt.
2. Onderbreek het patroon
Zodra je spanning voelt, kun je bewust ingrijpen:
- Adem vijf keer diep in en uit
- Span bewust je schouders aan en laat dan los
- Vraag jezelf: “Waar denk ik nu aan?”
3. Geef je gedachten ruimte
Niet alle gedachten zijn waar of nuttig. Soms helpt het om ze op te schrijven, zodat je ze buiten je hoofd kunt zetten.
Het verschil dat het maakt
Wanneer je begrijpt hoe je hoofd en lichaam samenwerken, krijg je keuzes. Je hoeft niet meer machteloos toe te kijken hoe stress je overneemt.
In mijn begeleiding werk ik niet met ingewikkelde tests, maar met deze praktische inzichten. Door reflectie en gesprek leren mensen hun eigen patronen herkennen en doorbreken.
Het resultaat? Minder spanning, betere slaap, meer energie, en vooral: het gevoel dat je weer controle hebt over hoe je je voelt.
Herken je jezelf in dit verhaal? Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek. Samen kijken we hoe je weer balans kunt vinden tussen wat er in je hoofd gebeurt en hoe je je lichaam voelt.
.
The tale of the five monkeys
Today a colleague told me a story that really got me thinking about how behavioural patterns influence our development – not just in organisations, but in clubs, associations and voluntary organisations too.
“That’s how we do things here” – but why exactly?
The story goes like this: Five monkeys are placed in a cage with a ladder in the middle. At the top hang fresh bananas. Naturally, the first monkey wants to climb straight up, but as soon as it does, all the monkeys get sprayed with cold water.
After a few attempts, all the monkeys have learnt: the ladder is taboo.
Then comes the interesting bit…
Monkey 1 is replaced with a new monkey. This one immediately wants to go up the ladder but is pulled down by the other four. It quickly learns: “Here we don’t climb ladders.”
Monkey 2 is replaced. Same story. The new monkey is stopped by the group – including the previous new monkey who has never felt the water spray itself.
This process repeats until all the original monkeys have been replaced.
The result? Five monkeys who all refuse to climb the ladder, whilst none of them has ever experienced the water spray.
Do you recognise this in your organisation, club or voluntary work?
– “We’ve always done it this way”
– “We don’t try that here”
– “That doesn’t work for us”
– “That’s just our culture”
How many of our “rules” still exist because they once made sense, but have since lost their relevance? Or worse still – are they preventing us from growing and improving?
The question is: Which ladders in your organisation, club or team does nobody dare to climb anymore? And more importantly – are those bananas still there?
Time for reflection: Which unwritten rules might deserve a critical look? In which “cages” are we sitting, without realising it ourselves?
.
A month ago
A month ago, I wrote about walking through familiar streets that felt both familiar and foreign. I talked about how everything had changed while I was away – how the past didn’t pause, but kept moving and evolving. But I think I only told half the story.
Because here’s what I didn’t fully grasp then: it wasn’t just that everything else had changed. I had too. So now you’re two strangers meeting again. The you who left doesn’t exist anymore. The home you left doesn’t exist anymore. You’re trying to connect with a place that shaped you, but you’re both fundamentally different now. The reference points that once made you ‘you’ in this place have shifted on both sides.
Your old favorite coffee shop has new owners. Your childhood friends have moved. The neighborhood has new energy. And you? You have new ways of seeing, new rhythms, new instincts developed in places this home has never known.
It’s like trying to have a conversation in a language you both used to speak fluently, but you’ve each developed different dialects in isolation. The words are familiar, but the meaning gets lost somewhere in translation.. .
.
Breathing Space
When the world spins fast and loud, and worry wraps you like a cloud,
remember this: you have the power to find your calm in any hour.
Breathe in deep, let shoulders fall,
you don’t need to carry it all.
Each gentle breath, a small reprieve.
Sometimes the best thing is to leave the rushing thoughts, the endless list, and grant yourself this: to exist in quiet moments, soft and still, where peace returns, and always will.
Buiten je comfort zone
Waarom buiten je comfortzone stappen altijd loont.
Dit artikel raakt een snaar bij mij. Mijn jongste dochter studeerde jarenlang in het buitenland, altijd in het Engels. Toen ze vorig jaar aan de TU begon, was Engels nog steeds haar eerste taal en ze was van plan deze internationale lijn voort te zetten.
Maar al snel maakte ze een bewuste keuze: zich volledig onderdompelen in het Nederlandse studentenleven. Geen seconde spijt. Het heeft haar zoveel meer gebracht dan ze had verwacht – niet alleen taalvaardigheid, maar echte verbinding en een thuis gevoel.
Nu moedigt ze actief haar tweetalige vrienden aan om ook die stap te zetten. Ze ziet hoe open de Nederlandse studentengemeenschap staat voor internationale studenten die de moeite nemen om echt mee te doen. Bij Theta ervaart ze dit dagelijks.
Dit artikel toont perfect aan: integratie is niet makkelijk, maar absoluut de moeite waard. Soms moet je gewoon durven te springen – en vertrouwen dat er een vangnet is.
Herken je dit? Deel je ervaring!
.
Een koffiegesprek
Twee weken geleden plaatste ik een post over mentale gezondheid bij mannen, en over een koffiegesprek met iemand die ik mentor.
Gisteren ontving ik het volgende bericht:
“Hij schreef over het moment waarop ik eindelijk durfde te zeggen dat ik het moeilijk had. Over hoe ik dacht dat mannen hun emoties moesten wegduwen.
Ik stuur je dit berichtje niet om te klagen over de post. Niet omdat het ongemakkelijk was. Maar om te zeggen: dank je wel.
Want die post deed iets met me. Het zien van mijn verhaal, zo respectvol verteld, gaf me de moed die ik nodig had.
Ik heb contact gezocht met mensen om me heen. Echte gesprekken gevoerd. Stappen gezet die ik al maanden had uitgesteld.
Dat ene koffiegesprek was het begin. Die post was het duwtje in de rug.”
Voor elke man die dit leest en denkt: “Dat ben ik”: je bent niet alleen. Begin met één gesprek. Met één persoon. Het hoeft niet perfect te zijn.
Kwetsbaarheid is inderdaad kracht. En soms heeft het delen van je verhaal meer impact dan je denkt.
De maand van bewustwording loopt bijna af. Maar dit gaat verder dan juni. Dit gaat over elke dag waarop we ruimte maken voor echte gesprekken.
.
After years away
After years away, you find yourself walking through familiar streets again. Those wanderings abroad, that constant searching for… something. Walking among the crowd, surrounded by noise and movement, yet feeling profoundly alone.
Who do we connect with?
Everything has changed. The past didn’t pause while we were away – it kept moving, evolving, leaving us to navigate a world that feels both familiar and foreign.
But here’s the truth many men struggle to voice: feeling lost doesn’t make you weak.
This Men’s Mental Health Month, let’s acknowledge that:
– It’s okay to feel disconnected after major life changes
– Searching for purpose and belonging is part of the human experience
– Asking “who can I connect with?” is the first step toward healing.
The key? Step out of self-pity and step into action.
Reach out. Have that conversation. Join that group. Seek that help.
Your mental health matters. Your story matters. You matter.
Leef als een schildpad
“Leef als een schildpad,” adviseerde socioloog Corey Keyes recent. Ik dacht eerst: “Makkelijk gezegd, maar we hebben allemaal deadlines!”
Tot ik besefte: dit gaat niet om traag zijn, maar om bewust zijn.
Een schildpad haast zich niet, maar komt wel aan. Ze is volledig present in het moment. Geen multitasking, geen afleiding – pure focus op het hier en nu.
Recent onderzoek toont dat het combineren van deze mindful houding met bewust gebruik van je sterke kanten (Character Strengths) tot meer welzijn én betere prestaties leidt.
Het fascinerende is:
Mensen die hun ‘schildpad-momentum’ vinden, rapporteren niet alleen meer rust en energie, maar verrassend genoeg ook… betere resultaten.
Wat zou er gebeuren als we allemaal wat meer schildpad werden?
Geïnspireerd door het artikel “Floreren door te lezen en werken als een schildpad” van Matthijs Steeneveld en Marlies Jellema in Tijdschrift voor Begeleidingskunde (2025, nr. 2)
